Zasiłek rodzinny jest świadczeniem, które ma na celu częściowe pokrycie wydatków związanych z utrzymaniem dziecka, o które ubiegać mogą się rodzice dziecka, jeden z rodziców dziecka, opiekun prawny lub opiekun faktyczny dziecka, a także osoba ucząca się.

Zasiłek wypłacany jest w cyklu miesięcznym w następujących kwotach:

• 95,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;
• 124,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 18 roku życia;
• 135,00 zł na dziecko w wieku powyżej 18 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

Zasiłek rodzinny przyznawany jest na okres zasiłkowy trwający od 1 listopada do 31 października następnego roku kalendarzowego.

Zasiłek rodzinny przysługuje do ukończenia przez dziecko:

• 18 roku życia;
• nauki w szkole, jednak nie dłużej niż do ukończenia 21 roku życia;
• 24 roku życia, jeżeli kontynuuje naukę w szkole lub w szkole wyższej i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności.

Zasiłek rodzinny przysługuje, jeżeli dochód na osobę w rodzinie lub dochód osoby uczącej się nie przekracza kwoty 674,00 zł lub 764,00 zł (w przypadku gdy w rodzinie jest dziecko legitymujące się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności). W przypadku przekroczenia dochodu istnieje możliwość umniejszenia świadczeń o kwotę przekroczenia dochodu. Nie wypłaca się świadczeń jeżeli ich kwota z zastosowaniem tego mechanizmu wynosiłaby mniej niż 20 zł.

 

Prawo do dodatków do zasiłku rodzinnego przysługuje pod warunkiem, że na dziecko przysługuje zasiłek rodzinny.
Dodatki nie przysługują, jeżeli nie przysługuje zasiłek rodzinny na to dziecko, choćby spełnione zostały warunki wymagane do przyznania dodatków.

 

Dodatek z tytułu urodzenia się dziecka

Dodatek z tytułu urodzenia się dziecka jest świadczeniem, o które ubiegać może się matka, ojciec, opiekun prawny lub opiekun faktyczny dziecka w związku z urodzeniem się dziecka.
Świadczenie wypłacane jest w jednorazowej kwocie 1.000,00 zł na każde dziecko.
W celu otrzymania dodatku należy złożyć wniosek do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia.
Dodatek z tytułu urodzenia dziecka przysługuje pod warunkiem, że matka dziecka pozostawała pod opieką medyczną co najmniej od 10 tygodnia ciąży do porodu. Dokumentu takiego nie muszą przedstawiać opiekunowie prawni oraz faktyczni dziecka.

 

Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego

Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego jest świadczeniem, o które ubiegać może się matka, ojciec, opiekun prawny lub opiekun faktyczny jeżeli dziecko pozostaje pod jego faktyczną opieką, uprawnionemu do urlopu wychowawczego, nie dłużej jednak niż przez:

• 24 miesiące kalendarzowe - 1 dziecko
• 36 miesięcy kalendarzowych - jeżeli sprawuje opiekę nad więcej niż jednym dzieckiem urodzonym podczas jednego porodu;
• 72 miesięcy kalendarzowych, jeżeli sprawuje opiekę nad dzieckiem legitymujących się orzeczeniem o niepełnosprawności albo znacznym stopniu niepełnosprawności.

Świadczenie wypłacane jest miesięcznie w kwocie 400,00 zł. Za niepełne miesiące kalendarzowe świadczenie ustala się, dzieląc kwotę świadczenia przez liczbę wszystkich dni kalendarzowych w tym miesiącu, a otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę dni kalendarzowych, za które świadczenie przysługuje. Kwotę dodatku przysługującego za niepełny miesiąc zaokrągla się do 10 groszy w górę..

Dodatek przyznawany jest od miesiąca, w którym wpłynął wniosek z prawidłowo wypełnionymi dokumentami lub od dnia przyznania uprawnień do urlopu wychowawczego do końca okresu zasiłkowego lub do dnia przyznania uprawnień do urlopu wychowawczego lub do dnia, w którym upływa 24, 36 lub 72 miesiąc jego pobierania.

W przypadku równoczesnego korzystania z urlopu wychowawczego przez oboje z rodziców lub opiekunów prawnych lub faktycznych dziecka, przysługuje jeden dodatek.

Obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego do okresu zatrudnienia wymaganego do nabycia prawa do dodatku zalicza się okres zatrudnienia na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

 

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka jest świadczeniem, o które ubiegać może się matka, ojciec, opiekun prawny lub opiekun faktyczny dziecka, jeżeli nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od drugiego z rodziców dziecka, ponieważ:

• drugi z rodziców dziecka nie żyje;
• ojciec dziecka jest nieznany;
• powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców dziecka zostało oddalone.

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka przysługuje także pełnoletniej osobie uczącej się do ukończenia 24 roku życia, uczącej się w szkole lub szkole wyższej, jeżeli oboje rodzice osoby uczącej się nie żyją.

Świadczenie wypłacane jest miesięcznie w kwocie 193,00 zł na dziecko, nie więcej jednak niż 386,00 zł na wszystkie dzieci. W przypadku dziecka legitymującego się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności kwotę dodatku zwiększa się o 80,00 zł na dziecko, nie więcej jednak niż o 160,00 zł na wszystkie dzieci.

 

Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej

Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej jest świadczeniem, o które ubiegać może się matka, ojciec, opiekun prawny lub opiekun faktyczny dziecka.
Świadczenie przysługuje na trzecie i na następne dzieci uprawnione do zasiłku rodzinnego i wypłacane jest miesięcznie w kwocie 95,00 zł.

 

Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego

Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego jest świadczeniem, o które ubiegać może się matka, ojciec, opiekun prawny lub opiekun faktyczny dziecka, a także osoba ucząca się na pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka w wieku:

• do ukończenia 16 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności;
• powyżej 16 roku życia do ukończenia 24 roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym lub o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Świadczenie wypłacane jest miesięcznie w kwocie:

• 90,00 zł na dziecko w wieku do ukończenia 5 roku życia;
• 110,00 zł na dziecko w wieku powyżej 5 roku życia do ukończenia 24 roku życia.

 

Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego

Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego jest świadczeniem, o które ubiegać może się matka, ojciec, opiekun prawny lub opiekun faktyczny dziecka, a także osoba ucząca się na częściowe pokrycie wydatków związanych z rozpoczęciem w szkole nowego roku szkolnego albo rocznego przygotowania przedszkolnego.

Świadczenie wypłacane jest jednorazowo w kwocie 100,00 zł na każde dziecko.

W celu otrzymania dodatku należy złożyć wniosek do dnia zakończenia okresu zasiłkowego, w którym rozpoczęto rok szkolny albo roczne przygotowanie przedszkolne tj. najpóźniej do 31 października danego roku. Wniosek złożony po terminie pozostawia się bez rozpatrzenia.

 

Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania

Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania jest świadczeniem przysługującym przez 10 miesięcy w roku, w okresie pobierania nauki od września do czerwca następnego roku kalendarzowego. O dodatek ubiegać może się matka, ojciec, opiekun prawny lub opiekun faktyczny dziecka, a także osoba ucząca się w związku z:

• z zamieszkiwaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły ponadpodstawowej lub szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki, a także szkoły podstawowej w przypadku dziecka lub osoby uczącej się, legitymującej się orzeczeniem o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności; miesięcznie w kwocie 113,00 zł na dziecko;
• z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły, w przypadku dojazdu do szkoły ponadpodstawowej, a także szkoły artystycznej, w której realizowany jest obowiązek szkolny i obowiązek nauki w zakresie odpowiadającym nauce w szkole ponadpodstawowej; miesięcznie w kwocie 69,00 zł na dziecko.

 

Wymagane dokumenty

Do wniosku o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego należy dołączyć:

• oświadczenia członków rodziny o dochodach osiągniętych w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy (na okres świadczeniowy 2019/2020 za rok 2018 oraz na okres świadczeniowy 2020/2021 za rok 2019), innych niż dochody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach określonych w art. 27, art. 30b, art. 30c, art., 30e i art. 30f ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych;
• zaświadczenie naczelnika urzędu skarbowego, dotyczące członków rodziny rozliczających się na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, zawierające informacje odpowiednio o:formie opłacanego podatku, wysokości przychodu, stawce podatku, wysokość opłaconego podatku w roku kalendarzowym poprzedzającym okres świadczeniowy(na okres świadczeniowy 2019/2020 za rok 2018 oraz na okres świadczeniowy 2020/2021 za rok 2019);
• odpis podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu zasądzającego alimenty na rzecz osób w rodzinie lub poza rodziną lub odpis protokołu posiedzenia zawierającego treść ugody sądowej, lub odpis zatwierdzonej przez sąd ugody zawartej przed mediatorem, zobowiązujących do alimentów na rzecz osób w rodzinie lub poza rodziną;
• przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące wysokość zapłaconych alimentów, jeżeli członkowie rodziny są zobowiązani orzeczeniem sądu, ugodą sądową lub ugodą zawartą przed mediatorem do ich płacenia na rzecz osoby spoza rodziny;
• w przypadku gdy osoba uprawniona nie otrzymała alimentów albo otrzymała je w wysokości niższej od ustalonej w orzeczeniu sądu, ugodzie sądowej lub ugodzie zawartej przed mediatorem:
  - zaświadczenie organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne o całkowitej lub częściowej bezskuteczności egzekucji alimentów, a także o wysokości wyegzekwowanych alimentów, lub
  - informację właściwego sądu lub właściwej instytucji o podjęciu przez osobę uprawnioną czynności związanych z wykonaniem tytułu wykonawczego za granicą albo o niepodjęciu tych czynności, w szczególności w związku z brakiem podstawy prawnej do ich podjęcia lub brakiem możliwości wskazania przez osobę uprawnioną miejsca zamieszkania dłużnika alimentacyjnego za granicą, jeżeli dłużnik zamieszkuje zagranicą;
• zaświadczenie właściwego organu gminy, nakaz płatniczy albo oświadczenie o wielkości gospodarstwa rolnego wyrażonej w hektarach przeliczeniowych ogólnej powierzchni w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy (na okres świadczeniowy 2019/2020 za rok 2018 oraz na okres świadczeniowy 2020/2021 za rok 2019);
• umowę dzierżawy w przypadku oddania części lub całości znajdującego się w posiadaniu rodziny gospodarstwa rolnego w dzierżawę, na podstawie umowy zawartej stosownie do przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników, albo oddania gospodarstwa rolnego w dzierżawę w związku z pobieraniem renty określonej w przepisach o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej;
• umowę o wniesieniu wkładów gruntowych - w przypadku wniesienia gospodarstwa rolnego do użytkowania przez rolniczą spółdzielnię produkcyjną;
• zaświadczenie szkoły albo oświadczenie o uczęszczaniu dziecka do szkoły (dotyczy dziecka, które ukończyło 18 rok życia);
• zaświadczenie szkoły wyższej albo oświadczenie o uczęszczaniu do szkoły wyższej - w przypadku osoby uczącej się lub osoby legitymującej się orzeczeniem o umiarkowanym albo znacznym stopniu niepełnosprawności, jeżeli osoba uczy się w szkole wyższej;
• dokument określający datę utraty dochodu oraz miesięczną wysokość utraconego dochodu np. świadectwo pracy i zaświadczenie pracodawcy o wysokości dochodu netto osiągniętego w okresie zatrudnienia;
• dokument określający wysokość dochodu uzyskanego oraz liczbę miesięcy, w którym był osiągnięty w przypadku uzyskania dochodu w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy;
• dokument określający wysokość dochodu z miesiąca następującego po miesiącu, w którym dochód został osiągnięty w przypadku uzyskania dochodu po roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy;
• odpis zupełny lub skrócony aktów zgonu rodziców lub odpis podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu zasądzającego alimenty lub odpis protokołu posiedzenia zawierającego treść ugody sądowej, lub odpis zatwierdzonej przez sąd ugody zawartej przed mediatorem zobowiązujących do alimentów (dotyczy osoby uczącej się);
• kopię karty pobytu i kopię decyzji o udzieleniu cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub inny dokument uprawniający cudzoziemca do pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• odpis prawomocnego postanowienia sądu orzekającego przysposobienie lub zaświadczenie sądu rodzinnego lub ośrodka adopcyjnego o prowadzonym postępowaniu sądowym w sprawie przysposobienia dziecka;
• odpis prawomocnego orzeczenia sądu orzekającego rozwód lub separację albo odpis zupełny lub skrócony aktu zgonu małżonka lub rodzica dziecka w przypadku osoby samotnie wychowującej dziecko;
• odpis zupełny aktu urodzenia dziecka –w przypadku gdy ojciec jest nieznany;
• odpis prawomocnego orzeczenia sądu oddalającego powództwo o roszczenia alimentacyjne;
• odpis prawomocnego orzeczenia sądu zobowiązującego jednego z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka;
• odpis orzeczenia sądu wskazującego na pozostawanie dziecka pod opieką naprzemienna obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach
• orzeczenie sądu o ustaleniu opiekuna prawnego;
• inne dokumenty, w tym oświadczenia niezbędne do ustalenia prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłku rodzinnego;
• oświadczenie o formie wypłacania świadczeń.

Dokumenty wymagane w związku z ubieganiem się o poszczególne dodatki do zasiłku rodzinnego wymienione zostały w opisach spraw poszczególnych dodatków do zasiłku rodzinnego.
Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.
Na potrzeby prowadzonego postępowania organ ma prawo wezwać o inne dokumenty potrzebne do rozpatrzenia wniosku.

 

Zasiłek rodzinny oraz dodatki do zasiłku rodzinnego nie przysługują gdy:

• dziecko ukończyło 18 rok życia i nie kontynuuje nauki w szkole;
• dziecko ukończyło 21 rok życia i legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności, ale nie kontynuuje nauki w szkole lub szkole wyższej;
• dziecko ukończyło 21 rok życia i kontynuuje naukę w szkole lub szkole wyższej, ale nie legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności;
• dochód na osobę w rodzinie lub dochód osoby uczącej się przekracza kryterium dochodowe;
• dziecko lub osoba ucząca się pozostają w związku małżeńskim;
• dziecko zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie lub rodzinie zastępczej;
• osoba ucząca się została umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie;
• pełnoletnie dziecko lub osoba ucząca się jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko;
• osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od jego rodzica, chyba, że: rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje, *ojciec dziecka jest nieznany, powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone lub sąd zobowiązał jednego z rodziców do ponoszenia *całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka;
• członkowi rodziny przysługuje na dziecko zasiłek rodzinny za granicą, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.

 

Prawo do dodatków do zasiłku rodzinnego przysługuje pod warunkiem, że na dziecko przysługuje zasiłek rodzinny.
Dodatki nie przysługują, jeżeli nie przysługuje zasiłek rodzinny na to dziecko, choćby spełnione zostały warunki wymagane do przyznania dodatków.
Ponad to, nie przysługują dodatki gdy:

Dodatek z tytułu urodzenia się dziecka

• dodatek z tytułu urodzenia dziecka został pobrany w innej gminie;
• wniosek o dodatek został złożony po ukończeniu przez dziecko pierwszego roku życia;
• matka dziecka nie pozostawała pod opieką medyczną lub pozostawała pod opieką medyczną później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu.

Dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego

• osoba ubiegająca się bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego pozostawała w stosunku pracy przez okres krótszy niż 6 miesięcy;
• osoba ubiegająca się podjęła lub kontynuuje zatrudnienie lub inną pracę zarobkową, która uniemożliwia sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego;
• osoba ubiegająca się w okresie urlopu wychowawczego korzysta z zasiłku macierzyńskiego na inne dziecko;
• dziecko zostało umieszczone w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą, i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu, oraz w innych przypadkach zaprzestania sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

Dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka

• osobie samotnie wychowującej dziecko zostało zasądzone świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka od jego rodzica, rodzice lub jedno z rodziców dziecka żyje.

Dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej

• dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej nie przysługuje, gdy w gronie rodziny jest jedno lub dwoje dzieci.

Dodatek z tytułu kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego

• dziecko nie legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności.

Dodatek z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego

• dziecko ukończyło 18 rok życia i nie kontynuuje nauki w szkole;
• osoba ucząca się nie kontynuuje nauki w szkole;
• wniosek o wypłatę dodatku został złożony po dniu zakończenia okresu zasiłkowego, w którym rozpoczęto rok szkolny lub roczne przygotowanie przedszkolne.

Dodatek z tytułu podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania

• dziecko ukończyło 18 rok życia i nie kontynuuje nauki w szkole.