Świadczenie pielęgnacyjne jest świadczeniem, o które ubiegać może się matka, ojciec, opiekun faktyczny dziecka, osoba będąca rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (dziadkowie, rodzeństwo) lub inna osoba, na której zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym ciąży obowiązek alimentacyjny z wyjątkiem osób posiadających znaczny stopień niepełnosprawności, jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się:

• orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwości samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego, współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Świadczenie wypłacane jest miesięcznie w kwocie:

• W okresie od 1 maja do 31 grudnia 2014 r. - 800,00 zł;
• W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2015 r. - 1200,00 zł;
• W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2016 r. - 1300,00 zł.
• W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2017 r. - 1406,00 zł;
• W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2018 r. - 1477,00 zł;
• W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2019 r. - 1583,00 zł;
• W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 r. - 1830,00 zł.

Od dnia 1 stycznia 2020 r. wysokość świadczenia pielęgnacyjnego podlega corocznej waloryzacji.

W przypadku, gdy o świadczenie pielęgnacyjne występuje osoba zobowiązana do alimentacji inna niż spokrewniona w pierwszym stopniu to aby otrzymać świadczenie należy spełnić łącznie następujące warunki:

• rodzice osoby wymagającej opieki nie żyją, zostali pozbawieni praw rodzicielskich, są małoletni lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• nie ma innych osób spokrewnionych w pierwszym stopniu, są małoletnie lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• nie ma opiekuna prawnego lub rodziny zastępczej spokrewnionej lub legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje, jeżeli niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała:

• nie później niż do ukończenia 18 roku życia lub
• w trakcie nauki w szkole lub szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia.

Zasady ustalania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego

Pierwszy wniosek

• Aby nabyć prawo do świadczenia pielęgnacyjnego od miesiąca złożenia wniosku w zespole ds. orzekania o niepełnosprawności, wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego należy złożyć w terminie 3 miesięcy od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.

Kontynuacja pobierania świadczenia pielęgnacyjnego

• W przypadku utraty ważności poprzedniego orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności należy:
  • złożyć w zespole ds. orzekania o niepełnosprawności wniosek o ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności;
  • złożyć wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w terminie trzech miesięcy od dnia wydania orzeczenia o niepełnosprawności lub orzeczenia o stopniu niepełnosprawności.

Wymagane dokumenty

Do wniosku o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego należy dołączyć :

• orzeczenie o niepełnosprawności lub o znacznym stopniu niepełnosprawności osoby wymagającej opieki;
• zaświadczenie albo oświadczenie, o których mowa zaświadczenie placówki zapewniającej całodobową opiekę, w przypadku umieszczenia w niej dziecka, o liczbie dni w tygodniu, w których korzysta w niej z całodobowej opieki, albo oświadczenie o nie korzystaniu przez więcej niż 5 dni w tygodniu z całodobowej opieki nad dzieckiem umieszczonym w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym;
• inne dokumenty i oświadczenia niezbędne do ustalenia prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, np. oświadczenia osób zobowiązanych do alimentacji o niemożności sprawowania opieki nad osobą wymagająca opieki, numer konta osobistego, zgoda na przetwarzanie danych osobowych, dokument potwierdzający stan cywilny osoby wymagającej opieki,
• wniosek o objęcie ubezpieczeniem społecznym i zdrowotnym,

Kopię dokumentów niezbędnych do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego może uwierzytelnić podmiot realizujący świadczenia rodzinne (niezbędnym jest wówczas okazanie oryginału dokumentu), notariusz lub instytucja, która dokument wydała.
Na potrzeby prowadzonego postępowania organ ma prawo wezwać o inne dokumenty potrzebne do rozpatrzenia wniosku.

Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje gdy:

Osoba sprawująca opiekę:

• ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno rentowego;
• ma ustalone prawo do renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego lub rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego, o którym mowa w ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym,
• ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna.

Osoba wymagająca opieki:

• została umieszczona w rodzinie zastępczej z wyjątkiem rodziny zastępczej spokrewnionej, w rodzinnym domu dziecka albo w związku z koniecznością kształcenia, rewalidacji lub rehabilitacji w placówce zapewniającej całodobową opiekę, w tym w specjalnym ośrodku szkolno-wychowawczym, z wyjątkiem podmiotu wykonującego działalność leczniczą i korzysta w niej z całodobowej opieki przez więcej niż 5 dni w tygodniu;
• pozostaje w związku małżeńskim, chyba że współmałżonek legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• na osobę wymagająca opieki inna osoba ma ustalone prawo do wcześniejszej emerytury;
• na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10, prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014r. o ustaleniu i wypłacie zasiłku dla opiekunów;
• na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba ze przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
• Zarejestrowanie  w powiatowym urzędzie pracy jako osoba poszukująca pracy lub posiadanie statusu bezrobotnego nie ma wpływu na uprawnienie do świadczenia pielęgnacyjnego.